«Ao longo da miña infancia e adolescencia tiña en mente sempre escribir un libro que falase das persoas que vivÃan daquela ao meu redor. Este é, en parte, ese libro. Iso si, só en parte, porque a memoria é lábil e porque os libros que se toman da realidade non son a miúdo senón tenues faÃscas e estelas de canto vimos e ouvimos».
Léxico familiar é o libro de Natalia Ginzburg que maiores e máis duradeiras reflexións ten provocado na crÃtica e nos lectores. A chave desta novela extraordinaria trázase xa no tÃtulo. Primeiro «familiar», porque narra a historia dunha familia xudÃa e antifascista: os Levi, en TurÃn, entre os anos trinta e cincuenta do século pasado. E «léxico», porque os camiños da memoria pasan a través da lembranza de frases, maneiras de dicir, expresións particulares. Escribe Ginzburg: «Nós eramos cinco irmáns. Agora vivimos en cidades distintas, algúns están no estranxeiro e non nos carteamos con frecuencia. Cando nos atopamos, podémonos mostrar uns cos outros indiferentes ou distantes. Pero abonda, entre nós, unha palabra. Abonda unha palabra, unha frase, unha daquelas frases antigas, ouvidas e repetidas infindas veces na época da nosa infancia, abonda dicir: “Non viñemos a Bérgamo para namoriscar” ou “A que fede o ácido sulfhÃdrico?», para reencontrarmos no acto as relacións de en tempos, a nosa infancia e mocidade, ligadas de maneira indisoluble a esas frases, a esas palabras».
